به گزارش آستان‌خبر؛ در محوطه‌ی پردیس مرکزی دانشگاه تهران، پای درختی کهنه در حیاط دانشکده فنی، همچنان سکوتی سنگین بر خاکی حک شده که زمانی با خون سه دانشجو آغشته شد. صدای گام‌های آن روز، هنوز هم در حافظه‌ تاریخی این شهر تکرار می‌شود؛ روزی که دانشجویان، نه فقط درس، که ایستادگی را آموختند.

۱۶ آذر ۱۳۳۲، تنها چند ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد و بازگشت حاکمیت نظامی، دانشگاه تهران به صحنه‌ای از مقاومت بدل شد. حضور قریب‌الوقوع ریچارد نیکسون، معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا، و از سرگیری روابط ایران و بریتانیا، جرقه‌ای زد بر بستر نارضایتی عمومی. صدها دانشجو در دانشکده فنی دست به اعتراض زدند؛ اعتراضی که پاسخ آن گلوله بود.

احمد قندچی، مصطفی بزرگ‌نیا و مهدی شریعت رضوی، دانشجویانی که آن روز در کلاس‌های درس ایستاده بودند، حالا به نماد ایستادگی تبدیل شده‌اند. نیروهای امنیتی، در برابر اعتراضات دانشجویی، به کلاس‌ها هجوم بردند و سه دانشجو را به شهادت رساندند. فردای آن روز، نیکسون وارد ایران شد؛ در حالی‌که دانشگاه، غرق در سکوتی امنیتی بود و سربازان، حافظ نظمِ اجباری بودند.

از آن سال به بعد، ۱۶ آذر دیگر فقط یک روز تقویمی نبود. این روز، به ستون فقرات جنبش دانشجویی در ایران بدل شد؛ حرکتی که در دل خود، نه تنها صدای اعتراض، بلکه عدالت‌خواهی، استقلال‌طلبی و نفی سلطه را با خود حمل می‌کرد.

امروز، ۷۰ سال پس از آن واقعه، نسل جدیدی از دانشجویان بر صندلی‌های همان کلاس‌ها نشسته‌اند. آن‌ها با لپ‌تاپ‌ها و کتب درسی، آینده‌ را می‌نویسند؛ اما سایه سه نام بر دیوارهای دانشگاه هنوز زنده است.

دانشگاه تهران، با تمام تغییراتش، همچنان یکی از اصلی‌ترین سنگرهای آرمان‌خواهی و عدالت‌طلبی در ایران باقی مانده است. جنبش دانشجویی، اگرچه در سال‌های گوناگون با فشار و تحدید همراه بوده، اما هرگز خاموش نشده است.

۱۶ آذر، دیگر نه‌فقط روزی برای یادآوری گذشته، که زنگ بیدارباشی برای هر نسلی از دانشجویان است که می‌خواهد بداند، بفهمد و بپرسد.

انتهای خبر/۴۲۰۰