به گزارش سرتوک،این شماره گشت و گذار در گویش گیلکی «ملاخانه»را چنین معرفی می کند:

ملاخانه

ملاخانه mulla xono مکتب.

کودکان را از پنج شش سالگی به ملاخانه (ملاخانه) می گذاشتند تا پیش ملباجی (mal baji ملاباجی یا ملا آخوند (malla-axund مکتب دار) خواندن قرآن و بعضی کتاب ها را بیاموزند.

تا چند سال پیش هم با وجود مدارس و شیوه جدید تدریس، بچه ها را به مکتب می فرستادند که رموز خواندن قرآن را فرا گیرند.

مکان مکتب اغلب مکتب داران با وجود دریافت حق تعلیم در ساده ترین خانه ها یک اطاق و یک ایوان زندگی میکردند و اگر هم اطاقهای بیشتری داشتند، یک اطاق و ایوان را به شاگردان اختصاص می دادند.

شاگردان – دختر و پسر کوچک و بزرگ تابستانها ( هواخوشی hava xuse روزهای گرم و آفتابی در ایوان خانه و زمستانها و هوای سرد در اتاق خانه گرد هم

می نشستند و قرآن یا کتاب خود را روی حصیر فرش اتاقها و ایوان خانه های مردم گیلان، پیش پای خود می گذاشتند.

اگر شاگردان در یک گروه و در یک سطح تعلیماتی بودند، ملاباجی کتاب همان گروه را تعلیم میداد اگر نه آنان را به دو – سه گروه تقسیم می کرد.

شاگردان کتابها را میگشودند و الیف چو (alif (eu = چوب الف = کاغذی تا شده شبیه پیکان را در دست میگرفتند و هم پای کلام ملاباجی کلمات کتاب را تعقیب و با او تکرار می کردند.